Waarom het belangrijk is te demonstreren voor Climate Justice

Op vrijdagochtend 10 december 2015 stapte ik vroeg in de bus naar de klimaattop om met Jongeren Milieu Actief actie te voeren voor Climate Justice, en voor een ambitieuzer klimaatakkoord, dat de volgende dag gesloten zou worden. In de bus werd ons gevraagd wie zichzelf een activist vond. Maar een paar mensen staken hun hand op. Ik niet. Activisten zijn altijd boos, nooit tevreden, het is een klein groepje en ze zijn bovenal heel agressief. Dacht ik. Dankzij de korte reis naar Parijs veranderde dit beeld totaal.


Toen we aankwamen gingen we meteen door naar een congreszaal in Montreuil waar Friends of the Earth International (de overkoepelende organisatie van JMA en Milieudefensie) een bijeenkomst hield over de huidige situatie en over de demonstraties die we op zaterdag zouden houden. Dit was totaal anders dan ik verwachtte: door de ruimte heen waren kleine stands en plekken voor groepsdiscussies ingericht waarin nationale en lokale afdelingen van Friends of the Earth de voor hen belangrijke problemen konden aankaarten en met bezoekers daarover in discussie gingen. Niet alleen alomtegenwoordige Friends of the Earth afdelingen werden vertegenwoordigd, maar ook bijvoorbeeld Islamic Relief, de Britse islamitische klimaatorganisatie die veruit de grootste stand had in het midden van de zaal. Spandoeken werden geknutseld met creatieve leuzen als “leave the coal in the hole” en als klapper werd de avond afgesloten met een acapella zangstuk waarbij de letters “People * Power * Now” in lampjes werden gevormd. Geen boze, agressieve mensen. Er hing een gemoedelijke sfeer, maar de bezorgdheid was aanwezig en dat uitte zich in creativiteit.

Die bezorgdheid over klimaatverandering (nogal eens negatief ‘klimaatalarmisme’ genoemd) staat sinds de klimaattop weer vaak ter discussie. Hoewel er steeds meer wetenschappelijk bewijs en consensus (!) komt dat deaarde opwarmt en dat dat zeer waarschijnlijk [ bijvoorbeeld figuur SPM.3] veroorzaakt wordt door mensen, is er nog steeds een kleine groep klimaatsceptici en klimaatontkenners die ons anders willen doen ‘geloven’. De Amerikaanse senator James Inhofe gooide in februari 2015 bijvoorbeeld nog een sneeuwbal door de senaatszaal als bewijs dat het wel mee zou vallen met klimaatverandering. 

Oké, dat is natuurlijk een ongeloofwaardig voorbeeld, omdat het duidelijk is dat hij het verschil tussen weer en klimaat nog niet eens kan maken. Maar dichter bij huis staan pseudowetenschappelijke bewegingen als climategate.nl ook niet stil, met verdraaide feiten dat de opwarming van de aarde al zo’n 18 jaar geleden zou zijn gestopt. Het is goed om een tegengeluid te laten horen en de situatie van meerdere kanten te belichten, maar heb vertrouwen dat dit bij wetenschappelijk onderzoek ook gebeurt en dat die conclusies niet zomaar uit te lucht komen vallen. 

Hoewel het inderdaad een onvoorstelbaar idee is dat de aarde niet zo maakbaar is als we denken en dat ze nota bene door ons eigen handelen onomkeerbaar veranderd kan worden, is het nu zaak om niet alleen in de wetenschap, maar ook in de politiek te neuzen één kant op te krijgen.

Dat is in Parijs met het huidige klimaatakkoord gelukt en activisten (inmiddels vind ik het geen eng woord meer) hebben daar een belangrijk aandeel in gehad. Door hun onuitputtelijke houvast aan hun idealen wisten demonstranten bijvoorbeeld de 1.5 graad opwarming als uitgangspunt in het nieuwe klimaatakkoord te krijgen. Het doorzettingsvermogen was dan ook uitbundig zichtbaar op zaterdag tijdens de grote demonstratie voor Climate Justice bij de Arc de Triomphe, waar duizenden mensen in het rood een statement maakten dat de rode lijn overschreden wordt wanneer er niet nu actie wordt ondernomen. Op het laatste moment was deze actie goedgekeurd door de Franse overheid vanwege de noodtoestand in Parijs na de aanslagen in november. De enorme opkomst kwam volgens mij nogal onverwacht, maar de sfeer was gemoedelijk en het bleef rustig. De meest indrukwekkende kostuums kwamen voorbij, zoals een stoet gevallen, bebloede engelen, en weer zag ik activisten die ik niet had verwacht. Bijvoorbeeld het ontroerende statement van Grandparents Against Global Warming (zie foto). 

Op deze reis heb ik dus gezien dat je als activist er niet alleen voor staat en dat het helemaal geen groepje boze linkse hobbyisten (meer) is, dat je echt een verschil kunt maken en dat je ook daadwerkelijk gehoord wordt. Een Facebook-like is mooi, maar daarmee verandert de wereld niet en dat zijn we snel weer vergeten. Trouwens, Parijs was een politieke prestatie, maar de doelstellingen zijn helaas niet ambitieus genoeg om de verwachte opwarming te stoppen. Kom ook op zondag 24 januari met JMA mee discussiëren in Utrecht [LINK] over de gevolgen van Parijs en hoe we Climate Justice kunnen gaan realiseren, want activisme loont!

Groeten,

Lowik Pieters

Student en deelnemer van JMA bus naar COP21 in Parijs. 

Derde en laatste gastblog van Gjalt

Het is over. Het klimaatakkoord is gesloten en alle onderhandelaars en regeringsleiders zijn naar huis. Een terugblik op de zaterdag in Parijs.

D12, de actiedag, was een heel volle maar ook motiverende dag. Het begon met de Climate Justice Peace actie van Friends of the Earth. De briefing voor de actie vond plaats vlak voor de Moulin Rouge in hartje Parijs. Na het vormen van tweetallen en het ontvangen van de kaart met instructies konden we op weg naar onze aangegeven locatie. Samen met Lawrence Cheuk, voorzitter van JMA en algemene klimaatheld, liep ik door de Parijse straten vol met andere deelnemers aan deze actie. Eenmaal aangekomen op onze locatie was het wachten op de starttijd van de actie. Gelukkig hadden we krijt mee om onze boodschap op straat te kalken en tijd om nog een wat filmpjes te maken. Helaas lukte het uiteindelijk niet om in te loggen door de enorme drukte op de website, maar gelukkig hebben we wel de foto's kunnen verspreiden.

Vervolgens was het als de wiedeweerga de metro in om naar de Champs-Élysées te gaan voor de Red Lines actie. Doordat de actie ervoor wat was uitgelopen was het rennen door de straten van Parijs voor het laatste stuk om op tijd te zijn. Eenmaal aangekomen bij de actielocatie stond er een rij politieauto's in de weg. Gelukkig was dit niet bedoeld om ons tegen te houden maar om de veiligheid te bewaken, dus na een snelle tassencheck konden we de straat op. De opkomst was echt enorm, de brede laan was beide kanten op gevuld zover het oog reikte. Nadat het luiden van het signaal werden de rode lijnen uitgerold, de rode lijnen waar het klimaat niet aan voorbij mag gaan. Binnen de rode lijnen in het 'veilige' gebied krioelde het van de mensen met spandoeken, muziek, kunst en leuzen. Na een uur van de stem schor schreeuwen, luchtzakken overgooien en foto's maken eindigde de actie. Ten minste, dat dachten we.

Er was namelijk nog een actie bij de Eiffeltoren gepland. Wat niet gepland was, was dat alle mensen van de Red Lines actie er heen zouden lopen via dezelfde route. Hierdoor ontstond er een spontane mars door de straten van Parijs van de Champs-Élysées naar de Eiffeltoren. Wat een gezicht zal dat zijn geweest voor degenen die stonden toe te kijken, een stoet mensen in het rood die maar niet op leek te houden. Het leek nog even spannend te worden omdat de Franse ME opeens de weg blokkeerde, maar dit was alleen om even wat verkeer door te laten. Na enkele minuten mochten we onze weg vervolgen. Na een half uur marcheren door Parijs was daar de Eiffeltoren. Het vergezicht, uitkijkend op de Eiffeltoren en de rest van Parijs over de hoofden van een menigte in rood was adembenemend. Na dit op de gevoelige plaat vast te hebben gelegd moesten we helaas alweer vertrekken omdat onze bus vroeg vertrok.

Tijdens de reis naar Nederland hebben we nog veel over het akkoord gepraat. De algemene stemming was positief over dat er ten minste een akkoord met een duidelijk doel was gesloten. Ondanks dat er geen concrete getallen en data in het akkoord staan en er te weinig bindende afspraken in gemaakt zijn geeft het toch veel ruimte om de strijd tegen klimaatverandering op te voeren. Want laten we nou eerlijk zijn, wie wil er nou niet van de voordelen van een duurzame samenleving profiteren en tegelijk klimaatverandering tegengaan?

Gjalt

Student en woordvoerder van de Jonge Klimaatbeweging

De COP21: Mijn opvatting over het klimaatakkoord

Dit weekend bezocht ik de COP21 in Parijs. Ik was deel van een demonstratie waaraan duizenden mensen van over de hele wereld meededen. Soms lijkt het alsof niemand zich echt interesseert in de opwarming van de aarde, maar wat ik dit weekend heb gezien is fantastisch! Er zijn ontzettend veel mensen die het klimaatprobleem wél op nummer 1 hebben staan, en ook bereid zijn om tot actie over te gaan. Volgens sommigen moet ik nog blijer worden van het Klimaatakkoord dat vannacht afgesloten werd, en ondertekend is door maar liefst alle deelnemende landen (dat betekent: praktisch alle landen ter wereld). Ik heb echter gemengde gevoelens bij dit akkoord, en daarover gaat deze blog.

Het is natuurlijk een prachtig gegeven dat bijna tweehonderd landen nu een akkoord hebben afgesloten, en dat landen als Noorwegen en Duitsland (vrij duurzaam), en Saoudi-Arabië en India (eerder dwarsliggers op de top)  het eens kunnen worden. Het is ook geweldig dat alle landen unaniem hebben uitgesproken dat 1,5 graden opwarming van de aarde de max. moet zijn, en dat dit akkoord legaal bindend is. Ook is het heel fijn dat er vanaf 2020 een fonds in het leven wordt geroepen, waarin rijke landen 100 miljard dollar gaan storten om armere landen te helpen bij het maken van de transitie naar een duurzame economie. Dit bedrag wordt jaarlijks overgemaakt, en ook jaarlijks aangepast (het idee is: opgehoogd), na evaluatie. Al deze feiten maakten politici op de top emotioneel en optimistisch, en doen ze spreken van een ‘historisch akkoord’.

We moeten echter voorzichtig zijn met zulke uitspraken. Want wat is het legaal bindend maken van een akkoord waard als alleen een ambitie bindend wordt gemaakt?  Er wordt gestreefd naar max. 1,5 graad opwarming, maar het wordt niet afgedwongen. Bijna ieder land heeft voor de top een eigen nationaal plan (INDC) opgesteld voor emissiereductie, en als ieder land zich daaraan houdt komen we als nog uit op een opwarming van de aarde van ongeveer 3 graden celsius, ver boven de 2 graden waarvan door wetenschappers wordt aangegeven dat het rampzalige gevolgen zal hebben. Ook is het een probleem dat rijke landen geen compensatie aanbieden voor schade die de klimaatverandering aanbrengt in arme landen. Dit raakt aan het idee van climate justice. 

Ik zie climate justice – kort uitgelegd – als het volgende: Westerse landen hebben sinds de Industriële Revolutie miljarden tonnen aan CO2 de lucht in gepompt, met klimaatverandering als resultaat. Deze veranderingen zorgen voor heftige problemen zoals verwoestijning, steeds heftigere orkanen, en zware overstromingen. Deze problemen treffen vooral de armste landen. Wij hier in Nederland kunnen ons nog wel weren tegen een ophogend waterpijl; in Bangladesh echter, zijn de financiële en technische middelen vaak niet voorhanden. Dit betekent dus dat mensen in arme landen, die zelf niet verantwoordelijk zijn voor de opwarming van de aarde, de ergste klappen te verduren krijgen. Een rechtvaardig systeem zou middelen van de rijke en vervuilende landen ter beschikking moeten stellen voor compensatie van armere landen, en dat gebeurd na dit akkoord dus niet.

Begrijp me goed, ik ben erg blij dat er nu eindelijk een akkoord is waarin werkelijk een grote ambitie uit wordt gesproken door alle landen. Ik vind het ook bijzonder hoopvol dat landen zich ervoor uitspreken om van 2050 tot 2100 actief te werken aan het compleet klimaatneutraal maken van onze energieopwekking. Dat zou, in het meest ideale scenario, kunnen betekenen dat alle fossiele brandstoffen in de grond blijven zitten, en dat we de zon, de wind en het water gaan inzetten als onze energieleveranciers. (In een minder ideaal scenario wordt CO2 afgevangen en in silo’s of onder de grond opgeslagen, een riskante technologie).

Maar is dit genoeg? Gaan landen zich aan hun eigen plannen houden? Dat is vraag nummer één. En gaan ze – in lijn met het akkoord – nóg meer doen dan dat, om ook echt onder de 2 graden opwarming te blijven? Er is totaal geen strafmechanisme dat landen aan hun beloftes en ambities kan gaan houden. Misschien nog wel belangrijker: gaan investeerders en bedrijven door dit akkoord inzien dat het noodzakelijk is om over te schakelen op duurzame businessmodellen?

Bij de JMA zet ik me in voor een duurzame planeet, zeker ook na dit klimaatakkoord. Zoals je hierboven kunt lezen: er valt nog heel veel te doen! Onze organisatie organiseert duurzaamheid acties en biedt inhoudelijk materiaal aan voor jongeren, met het doel om bewustzijn te creëren over de klimaatproblematiek. Hoe meer jonge mensen zich bewust worden van de problemen, hoe sneller en effectiever er ook echt actie ondernomen kan worden. Jullie kunnen zelf ook actief worden voor JMA, bijvoorbeeld door je aan te sluiten bij één van onze teams. Hier leer je heel veel over uiteenlopende duurzaamheidsthema's, en word je zelf actief in het verspreiden van informatie, op een erg positieve manier! Help dus mee! Alleen samen kan het anders.

Rembrandt Rowaan,

Bestuurslid Educatie

Tweede Gastblog van Gjalt

Het is zo'n 12 uur na mijn vorige blogpost en ik kijk vanaf de zijkant van een enorme conferentiezaal naar een krioelende mensenmassa. Wat een hoop mensen zijn hier! 

Er wordt creatief geklust aan spandoeken en banners voor morgen, er is muziek, gezelligheid en een hoop te bekijken. Dit is één van de zenuwcentra van de klimaatbeweging 

voor de COP21. Iedereen maakt zich klaar voor de grote dag van morgen.

De busreis zat er rond twee uur vanmiddag. Ondanks de vermoeidheid was er onderweg veel gediscussieerd, gefilosofeerd en gelachen. Bij aankomst spullen uit de bus gehaald

en naar de accommodatie gesleept, een echt 5-sterren hotel. Ok, een veredelde circustest. Maar wel meer dan genoeg ruimte voor de busladingen mensen die aankwamen.

Vervolgens half Parijs door om naar het Palais de Congres te gaan, waar een grote verscheidenheid aan workshops en discussies werd gehouden. Onze sessie

ging vooral om het uitwisselingen van ideeën tussen jongeren uit verschillende landen. Veel nieuwe mensen ontmoet, nieuwe inzichten gekregen en het jongerenklimaatmanifest

kunnen promoten. Geen slechte score! Helaas nam de moeheid aan het eind van de sessie een beetje de overhand, dus daar niet veel van meegekregen. Het had iets te maken

met de problemen die ook aan klimaatverandering gekoppeld kunnen worden......

Het belangrijkste moment van de avond was de briefing voor de acties van morgen. Het beste nieuws was dat we aan twee acties mee konden doen, de al geplande alternatieve

actie en een Red-linesactie van 350.org. Die laatste was eerst nog een twijfelgeval, maar na stevige onderhandelingen heeft de Parijse politie aangegeven niet in te grijpen

bij die actie, als er geen ongeregeldheden ontstaan. Dus morgen gaan we ook de rode lijnen trekken in Parijs die niet overschreden mogen worden in de strijd tegen

klimaatverandering. Een mooie dag morgen!

Er staan nog twee dingen op het programma vandaag. Eerst ga ik nog even in gesprek van VN-jongerenvertegenwoordiger voor duurzaamheid Max van Deursen over wat hij heeft

meegemaakt in de afgelopen 2 weken in Parijs. Dat gesprek ga ik ook meenemen in het interview op BNR duurzaam, komende maandag om 15:30. Hopelijk na het gesprek met Max

nog even een drankje in het mooie Parijs!

Gjalt Annega

Student en woordvoerder Jonge Klimaatbeweging

Gastblog van Gjalt

Piepiepiepiep.... Piepiepiepiep....

Huh?!?! Waarom gaat mijn alarm midden in de nacht? Wat is er aan de .... Oh ja, 

opstaan om naar Parijs te gaan! Hop! Waar zijn mijn laatste spullen? Slaapzak...

Check! Matje...... Check! Schrijfgerei.... Check! Heb ik gisteravond nou m'n

paspoort ingepakt? Ja, hier is hij. Opschieten, je moet de bus halen!

Zo verliep het opstaan voor mij vanochtend, of beter gezegd vannacht. Maar waarom

doe ik het mezelf aan om na iets meer dan 2 uur slaap een stressvol half uurtje te

hebben, alleen maar om zo'n 30 uur in Parijs te zijn? Omdat ik in Parijs ergens

voor wil staan.

De afgelopen 2 weken hebben, voor degenen die de klimaattop in

Parijs volgen, een aantal ups en downs gekend. De up van een ambitieuze groep

van 100 landen die wil streven naar maximaal 1,5 graden opwarming. De down

van Saoedi-Arabië die bij bijna elke stap dwars ligt. Er is weer een stijgende

lijn in de onderhandelingstekst te zien, maar het is nog afwachten wat er uit

komt. Er kan op elk moment een hoop veranderen, afhankelijk van de dynamiek

bij de onderhandelingen.

Deze onderhandelingen gaan vaak tot het laatste moment door, dus weten we ook

pas op het laatste moment wat het akkoord wordt. Maar wat er ook uit de laatste 

onderhandelingen komt, wij willen met zijn allen laten zien dat er genoeg gepraat 

is en dat echte maatregelen nodig zijn om klimaatverandering tegen te gaan. 

De enorme groep burgers die zich vol inzet voor een duurzamere wereld zal 

letterlijk en figuurlijk het laatste woord hebben in Parijs.

Om dat laatste te woord te laten horen zullen er zaterdag acties plaatsvinden in Parijs. 

Oorspronkelijk zou er een massa-demonstratie plaatsvinden,

maar door de huidige strenge veiligheidsmaatregelen mocht dat niet meer van de

politie. Gelukkig heeft de klimaatbeweging in de korte tijd tussen het verbod en de geplande

demonstratie een alternatief kunnen organiseren. Hou voor de resultaten het nieuws morgen

in de gaten.

Terwijl het langzaam lichter wordende landschap aan ons voorbij glijdt, worden

mijn medereizigers ook een beetje wakker. Het stemt me hoopvol, dat zoveel jongeren

hun energie willen steken voor het beschermen van de wereld die we kennen. Met dit

inzicht en de opkomende zon verdwijnt mijn ochtendhumeur als sneeuw voor de zon.

Gjalt,

Student en woordvoerder van de Jong Klimaatbeweging

Eerste keren

De eerste keren. Zo zou ik het thema van mijn begin als penningmeester van JMA willen beschrijven. Eerste bestuursvergadering, eerste keer het ontmoeten van het team, eerste aanvragen doen, eerste mailtjes versturen en de eerste keer een bijeenkomst bezoeken in de functie als penningmeester van JMA. Over die laatste eerste keer wil ik het in dit eerste blog gaan hebben.

De Jonge Klimaattop was het eerste evenement dat ik bezocht als penningmeester van JMA. Wat een plek om mee te beginnen! Meer dan 100 jongeren waren samengekomen in Utrecht om te praten over de duurzame toekomst van Nederland. Dit evenement was georganiseerd door Studenten voor Morgen en de Jongerenvertegenwoordigers Duurzame Ontwikkeling en bracht scholieren, studenten en young professionals vanuit het hele land samen om naar oplossingen te zoeken. Iedereen had zijn eigen persoonlijke verhaal te vertellen en vertelde vol passie over hun drijfveren om met duurzame ontwikkeling bezig te zijn. Zoals Lawrence het laatst al mooi verwoordde: "de jongeren zijn niet alleen de toekomst, we zijn ook het nu!".

Foto van StudentenvoorMorgen

Om al deze energie in goede banen te leiden waren er verschillende activiteiten georganiseerd. Deze waren opgedeeld in vier categorieën: DIY(workshops), Food for Thought(colleges), de bioscoop en Praatjesmakers (discussies). Met de klimaattop in Parijs in het achterhoofd werd er bij deze laatste categorie met goede ideeën gesmeten. Als deze Nederlandse jongeren het daar straks voor het zeggen zouden hebben was daadkracht in ieder geval geen probleem! De input werd allemaal verzameld zodat de Jongerenvertegenwoordigers Duurzame Ontwikkeling onze ideeën straks kunnen overhandigen aan Staatssecretaris Dijksma.

De leden van JMA zijn natuurlijk ook niet op onze mond gevallen. Waar nodig is laten wij flink van ons horen en dit was misschien dan ook wel een van de redenen dat het bestuur gevraagd was om een van de sessies te begeleiden. De JMA-sessie ging over duurzaam consumeren onder jongeren. Willen jongeren anders consumeren? Willen jongeren alleen maar meer, meer, meer of zijn ze bereid om ook minder genoegen te nemen? Wat zijn interessante andere manieren om met consumptie om te gaan?

Deze vragen werden onder leiding van Lawrence en mijzelf gesteld aan een groep jongeren en gaf ons veel om over na te denken. Wat wij zouden mee willen geven aan staatssecretaris Dijksma was samengevat dat de jongeren vooral andere producten op een andere manier willen consumeren, waar eerlijkheid en transparantie in de keten centraal staan. Wij hoeven deze producten niet per se te bezitten maar willen ze benutten. Toffe alternatieven als de Kledingbibliotheek zijn voorbeelden van deze visie. Horen we volgende keer ook jullie mening?

Als afsluiting was er nog een echte klapper. De presentatie van het Manifest van de Jonge Klimaatbeweging! Dit is het resultaat van een samenwerking tussen Studenten van Morgen, JMA en de Jongerenvertegenwoordigers Duurzame ontwikkeling naar de VN. Het manifest roept uit naam van 23 jongerenorganisaties de regering op om echte doelen te zetten op het gebied van duurzame ontwikkeling. Geen halfzachte plannen, maar 40% broeikasgasemissie reductie en 20% duurzame energie in 2020! Om dit verder onder de aandacht te brengen werden er ook twee persvoorlichters gekozen. Met de allure van een volleerd jurist ondervroeg onze eigen voorzitter Lawrence de kandidaten, waarna de aanwezige jongeren kozen voor Maria Gomez en Gjalt Annega. Nogmaals mijn felicitaties aan beide!

Foto van StudentenvoorMorgen

Kortom, ik wil zeker spreken over een geslaagd eerste bezoek aan een bijeenkomst als penningmeester van JMA! Zie ik jou bij de volgende keren?

Tim de Kruiff

Meer weten over het Jongeren Klimaatmanifest? Zie de site van de Jonge Klimaatbeweging:

http://www.jongeklimaatbeweging.nl/

Nog meer informatie gewenst over de Jonge Klimaattop? Zie deze site:

https://dejongeklimaattop.wordpress.com/

Als laatste de site van de Kledingbibliotheek, een tof initiatief in Utrecht:

http://www.dekledingbibliotheek.nl/